Inspireren, motiveren, transpireren – de driehoek van menselijk handelen

Denkend aan de meest inspirerende quotes aller tijden, komen vaak de ‘I have a dream’ en ‘Ich bin ein Berliner’ speeches voorbij van respectievelijk Martin Luther King en John F. Kennedy. Ze zijn inspirerend omdat ze een visie weerspiegelen. Met precies de juiste beeldvorming maakten ze mensen bewust van de vraagstukken van die tijd. En, met een beetje geluk, begon men zich af te vragen welke rol zij konden spelen in het oplossen van het vraagstuk. Een visie was zodoende van fundamenteel belang om mensen tot handelen aan te sporen. Van een droom, naar een haalbaar doel.

Niet alleen de groten der aarde zijn bezig met inspireren. Inspireren gebeurt dagelijks, door mens en organisatie. Kijkend naar organisaties, vormt vrijwel elke organisatie na inschrijving bij de KvK een missie en visie statement. ‘Mensen moeten wel weten wat voor doel wij nastreven’, hoor je de oprichters denken. Het kan je onderneming dat extra beetje overtuiging geven om de concurrentie voor te zijn. Dan moet het onderscheidend zijn, en na de inschrijving bij de KvK ook nog jarenlang onderdeel zijn van het denken en doen in de organisatie. En dat, dat blijkt lastig.

Een verhaal op basis van waarden

Al eeuwenlang worden mensen gedreven door verhalen. Soms letterlijk, wanneer duizenden mensen in actie komen na een speech op het Lincoln Memorial in Washington D.C. Soms figuurlijk, wanneer mensen hun ontspanning zoeken in een roman. Kijkend naar een visie, is het een verhaal, een toekomstbeeld dat mensen voor even in een andere wereld brengt. Hierin is de realiteit net wat mooier dan de huidige wereld. Het gaat over liefde, innovatie, respect, verantwoordelijkheid, enzovoorts.

Word je eenmaal meegenomen in het verhaal, dan kan je je waarschijnlijk inbeelden of zelfs voelen hoe die beoogde toekomst er uit ziet. Het verhaal weerspiegelt immers waarden waarmee jij je ook identificeert. Je voelt je onderdeel van het verhaal.

Zo speelt een organisatie in het opstellen van een visie vaak in op waarden waar zij voor wil staan. In de progressieve organisaties van deze tijd wordt veelvuldig teruggegrepen op waarden als vertrouwen, vrijheid, verbinding en verantwoordelijkheid – de 4V’s. En absoluut, deze waarden zijn van enorm belang om terug te zien in het gedrag van mensen om hedendaagse bedrijfsvoering tot een succes te maken. Blijft het echter alleen bij het formuleren van concepten, zal het mensen waarschijnlijk niet aanzetten tot handelen.

In tegendeel zelfs, deze abstracties hebben een gemeenschappelijk karakter; je kunt er namelijk moeilijk tegen zijn. Zelden zul je iemand horen die tegen vertrouwen en verantwoordelijkheid is. Enkel het formuleren van waarden en deze overal in het bedrijfspand laten terugkomen, zoals veel organisaties hun muren ermee vol zetten, zet nog niet aan tot handelen.

What’s in it for me?

Het helpt om een praktische invulling te geven aan abstracte waarden, deze concreet te maken. Daarnaast is het belangrijk om de ‘waarom’ te verduidelijken van de visie. De waaromvraag kan op elk moment, door elke persoon worden opgeworpen. Dit kan bijvoorbeeld voortkomen uit interesse, afgunst of betrokkenheid. Het laat zien dat mensen willen weten waarom hetgeen gebeurt wat er gebeurt. De vraag die erachter zit is vaak gebaseerd op de vraag: what’s in it for me? Het vormt de eerste stap om vanuit het abstracte verhaal een vertaling te maken naar een persoonlijke motivatie.

Zo kun je als organisatie prediken meer vrijheid te willen bieden, maar wel beoogt duidelijk te zijn in de verantwoordelijkheden die geborgd dienen te worden. Je wil overgaan tot een cultuur van vertrouwen, zo stelt de geschreven visie.

Waarom?

Het klinkt apart om zo’n positieve formulering te bekogelen met een waaromvraag. Toch is het belichten van concrete overwegingen van belang om mensen aan boord te brengen van de nieuwe beweging. Het zorgt ervoor dat mensen zich een voorstelling kunnen maken van de toekomst in hun eigen context. Weet je als organisatie deze context goed te verbinden aan het grote verhaal, zul je zien dat mensen bereid zijn om in beweging te komen.

Tijd om te zweten

Wanneer mensen in beweging komen start de laatste, belangrijkste fase van mensen handelen – transpireren. Anders gezegd, tijd om de mouwen op te stropen en te gaan zweten. Door een duidelijk toekomstbeeld naar de korte termijn te vertalen en te belichten vanuit een persoonlijke benadering, worden mensen volledig betrokken bij een vraagstuk. De waaromvraag is beantwoord. Het rest aan de persoon zelf om de hoe-vraag te beantwoorden, en dus stappen te zetten.

In de context van een organisatie betekent het dat de medewerker de vrijheid krijgt om vorm te geven aan de invulling van de visie in zijn of haar eigen werk.

Net zoals Martin Luther King een duidelijke stip op de horizon neerzette – gelijkheid tussen zwart en wit –, bleef hij weg van een duidelijke invulling hoe dit te bewerkstelligen. ‘Vanaf morgen gaan we elke dag om negen uur in de ochtend één uur staken op ons werk’, is niet de oproep die hij deed. Daarvoor is ieder zijn realiteit te verschillend, waardoor ook ieder zijn realiteit verschillend kan invullen.

Een driehoek in balans

In de actiestand komen, zeker in een organisatie, vergt het beantwoorden van enkele vragen. Zoals gezegd is de waaromvraag een must om te beantwoorden, gezien er meerdere belangen aanwezig zijn binnen de organisatie.

Is het duidelijk waarom een actie gewenst is vanuit de lens van zowel het organisatorisch als het eigen belang, zal de individuele motivatie groeien. De abstracte situatie is namelijk vertaalt naar een praktische, persoonlijke context. Een duidelijke win-win spoort aan tot actie.
En die actie, die kan je op creatieve wijze zelf vormgeven.

Dit blog is geschreven door:

Op zoek naar meer inspiratie?

Het is onze missie om mensgerichte organisaties te bouwen. We doen dit onder andere door het aanbieden van programma’s en evenementen. Bekijk hier ons evenementenoverzicht en laat je inspireren.