Het effect van oude karresporen

Onderstaande blog vormt een gesprek tussen collega’s Axel Mpeti en Hyke Zoon. Het betreft de realisatie van het conformeren aan bepaalde normen in het werkend leven. De vraag of die normen ook bijdragen aan hun persoonlijk welzijn, ligt in het midden.  

Hyke:

Hi Axel, ik zat me vanochtend te bedenken wat oude patronen voor impact op mij hebben. Als ik nu mijn dag bekijk zijn oude patronen eigenlijk vanaf seconde één al aanwezig. 07:00 gaat de wekker en vanaf dat moment loopt de spanning op om op tijd op werk te komen. Bizar toch?  

Jij en ik werken samen in een werkomgeving waar we werken vanuit vertrouwen, niet vanuit standaard werktijden. Eerder hadden we nog een gesprek met een collega over dat het ons vrijstaat om ons eigen bioritme te vinden als het gaat om effectief werken. Sterker nog, staat in onze filosofie niet happiness, eigen belang en gezond verstand centraal?  

Nou heb ik wel moeite met de term happiness, alsof we altijd maar moeten streven naar happiness. Krijg je bijna jeuk van, toch? Maar daar is genoeg over geschreven. Ik vind de term welzijn of welbevinden beter passen. Misschien wat ouderwets, maar mooie woorden. Jij had toch iets met woorden? 

Axel:

Zeker. Zo denk ik zo nu en dan na over een schrijf- of linguïstische carrière. Woorden kunnen een bijzondere intensiteit met zich meebrengen en zowel pijnlijk, verzachtend of pakkend geïnterpreteerd worden. We hebben het in onze werkomgeving vaak over woorden als ‘leiderschap’, ‘werktijd’ en ‘succes’. Deze brengen direct een bepaalde associaties naar boven. Je kunt, respectievelijk, de associaties ‘managers’, ‘9 to 5’ en ‘geld’ koppelen aan deze woorden, en ik zal niet de enige zijn. Misschien kun je zelfs stellen dat deze er onlosmakelijk mee verbonden zijn.  

Daar wil ik het met je over hebben, want als we deze niet los van mekaar kunnen zien, hoe kunnen ‘normale’ medewerkers dan leiders worden in hun team of organisatie, zonder eerst promotie te maken tot manager? Hoe kunnen we afstappen van de 9 tot 5 mentaliteit en onze werktijden op ons bioritme afstemmen? En hoe zullen we iets anders dan geld stipt op nummer 1 zetten om ons succes te meten? 

Naar mijn mening kunnen we vaker open staan voor persoonlijke behoeftes van onze collega’s en daarmee een eeuwenoude standaard doorbreken. Wat houdt jou bijvoorbeeld tegen op om dinsdagochtend een lesje yoga te doen?  

Hyke:

Zal ik je vertellen, Axel! Een lange to-do lijst. Tot mijn grote teleurstelling is het me tot nu toe dus niet gelukt om mijn oude patroon te doorbreken en daadwerkelijk en yogales op dinsdagochtend te volgen. Een zo’n dinsdagochtend zat ik rond 07:30 thuis achter mijn bureau en zat zeker tot 11:00 in een super flow. En dat was lekker, maar ook hier heerst weer een oude mentaliteit: eerst werken dan mag je plezier maken. 

Jemig, inderdaad die associaties. Begint het daar dan niet? Ik heb ooit voor een organisatie gewerkt waar het niet ging om geld en groei, maar om leuke projecten met leuke mensen en zij verdienden ook niet slecht. Sterker nog, ze groeiden elk jaar. Maar daar heb je ‘m, hier betrof het een leider die niet gevoelig was voor maatschappelijk aanzien en het grote geld. Hij liet ook echt dapper leiderschap zien door groei even op pauze te zetten, omdat consolideren en ontwikkeling van mensen belangrijker voor hem was. Helaas is dit er maar één geweest in de bijna dertig jaar dat ik nu in het werkende leven sta.  

Axel:

Alhoewel het deze keer misschien een teleurstelling was, ben ik me er ook al te goed van bewust dat ons werkend leven afstemmen op een bioritme inhoudt dat er geen ruimte is voor no-matter-what standaarden. Ook niet als het om een vaste dinsdagochtend yogales gaat. Een les missen doordat er een natuurlijk flow in je werk zat, is naar mijn idee volledig afgestemd op je bioritme!  

Goed, je beschrijft een werkgever die de klant niet op nummer één had staan maar wel het eigen personeel. De tevreden klant is daar dan vervolgens het resultaat van. Snelheid, duidelijkheid en plezier zijn elementen die ik dan in de communicatie naar de klant voor me zien. Het doet me denken aan een quote van Ricardo Semler: ‘Give people the freedom, and over the long haul their successes will far outnumber their failures’. Vrijheid houdt in deze context dan ook in dat je vrij bent te werken op de manier die jou schikt. Elke dag opnieuw. 

Nu ben ik benieuwd naar de lessen die jij zoal trekt uit je deze stelling met betrekking tot oude karresporen. 

Hyke:

Voor mij begint het dus al als je kind bent. Ik heb zelf geen kinderen, maar als ik zie hoe ook jij en ik geconditioneerd zijn door de wereld om ons heen, school, familie, maatschappij, dan is het dus ook heel lastig om echt de vrijheid te voelen en nemen. En dan ga je werken en wordt het alleen nog maar minder, die vrijheid.  

Eigenlijk raar om te bedenken dat je creativiteit het hoogst is als je vijf jaar bent. Dan ga je naar school en leer je om je te conformeren. Je moet stil zijn en mag je vragen stellen als je netjes je beurt afwacht.  

Op achtjarige leeftijd is je creativiteit gehalveerd. Nu weet je je aan de norm te houden en ‘normaal’ gedrag te vertonen. Uiteindelijk worden we gevormd naar het gemiddelde en weten we niet meer hoe we kunnen afstappen van die normen, ook wel karresporen. 

En ook weer wel, als de nood heel hoog is. Want wat hebben we veel geleerd van de afgelopen jaren tijdens de COVID pandemie. Je kunt mensen vrijheid geven en groeien met je organisatie. Dat is een van de belangrijkste lessen geweest voor de meeste organisaties. Ik heb goede hoop voor mijzelf, jou en heel veel anderen. Dat we uit oude karresporen komen en kunnen blijven, heeft alleen een beetje aandacht nodig. Ik weet dat jij me zal helpen.   

Dit blog is geschreven door:

Op zoek naar meer inspiratie?

Het is onze missie om mensgerichte organisaties te bouwen. We doen dit onder andere door het aanbieden van programma’s en evenementen. Bekijk hier ons evenementenoverzicht en laat je inspireren.