Half februari organiseerde het Semco Style Institute (SSI) de eerste editie van het langverwachte Semco Style Experience event. Een evenement waarbij het instituut haar (praktische) ervaringen deelt met klanten, (internationale) partners en (gecertificeerde) consultants en zij de kans krijgen met Ricardo Semler de toekomstige werkplek te schetsen. En zo geschiede. In deze kleine kring deelde Ricardo Semler samen met het hosting duo en tevens medeoprichters van het Semco Style Instituut, Farouk el Kodady en Luuk Willems, zijn visie op de manier waarop organisaties zich in deze tijd bewegen en wat voor invloed dit heeft op onze toekomst. Reflecterend op de huidige tijdsgeest en die uit het verre verleden van Semco, werd het een inspirerend, doch praktisch ingestoken event. De besproken ervaringen, toekomstperspectieven en adviezen vind je in deze blog gebundeld.

Organiseren in de toekomst

Met een overvloed aan nieuwe ontwikkelingen, zowel organisatorisch al dan niet op sociaal of technologisch niveau, kunnen we niet meer om bepaalde ideeën heen. Het hybride en of zelfs op afstand werken is een voorbeeld waarvan iedereen heeft mogen proeven, zeker sinds de uitbraak van de pandemie. Echter is ook de manier van organiseren in de, nog steeds futuristisch-klinkende, Metaverse een gedachte die door veel hoofden schiet. Het zijn gedachtes die enkele jaren geleden nog lachwekkend werden weggewoven of gezien werden als een concept voor in de verre toekomst. Die toekomst staat, mede door de pandemie, eerder voor de deur en daar worden we ons steeds bewuster van. Het is dan ook goed om deze nabije toekomst te bekijken met het oog op wat jij als individu, team of organisatie hier voor invloed op hebt. Met andere woorden, ben jij klaar voor de wereld van morgen?

De vier organisatieprincipes

Ricardo Semler was er tijdens het Semco Style Experience event duidelijk over, “Misschien één of zelfs een half procent van de organisaties wereldwijd is klaar voor de wereld van morgen. In die wereld wordt een organisatie gekenmerkt door een hoge mate van vertrouwen, vrijheid, verantwoordelijkheid en transparantie.” Deze kenmerken zijn waarden en idealen die een nieuwe generatie, de tegenwoordig welbekende Generatie Z, hoog in het vaandel heeft staan. Ricardo Semler en het hosting duo waren het dan ook eens over het antwoord op de vraag wat ervoor nodig is om je op de wereld van morgen voor te bereiden: organisaties zo in te richting dat deze aantrekkelijk blijven voor toekomstige generaties.

Deze vier principes gaan ook in tegen de manier waarop organisaties zich eeuwenlang hebben ingericht – eerst uitgaan van een bepaalde basisstructuur en in deze architectuur mensen positioneren. Piramidevormige organisaties zijn tot op de dag van vandaag nog steeds het resultaat van deze gedachte. Nemen we nu een eerdere uitspraak van Ricardo Semler in de mond, laat deze zien dat de basisgedachte van Semco Style een hervorming benadrukt in de manier waarop het gros van de organisaties wereldwijd is ingericht.

Op de vraag welke oplossing Semco Style nu biedt om de overige 99% van de organisaties voor te bereiden op de toekomst, benadrukte Semler dat Semco Style de omvang van de verandering niet onderschat. Een ‘quick fix’ mentaliteit levert geen duurzame verandering op. Om echte verandering te realiseren zal er een knop om moeten die te voelen is door de hele organisatie. “En hoe zorg je dan dat die knop daadwerkelijk omgaat”, luidde direct de vervolgvraag. Het antwoord ligt tegenwoordig al meer aan de oppervlakte dan we denken. Krapte op de arbeidsmarkt, een veeleisende generatie, the great resignation in de Verenigde Staten, het zijn allemaal voorbeelden waaruit blijkt dat de knop al om is bij de meerderheid van de werknemers. Dit slaat nu over naar de werkgever. Het geluid van de werknemer versterken en deze een duidelijk platform bieden, zoals sociale media tegenwoordig al bieden, vormt het antwoord op de vraag hoe er een verandering in de moraal van organisaties kan ontstaan.

Trouw dienstverband lijkt verleden tijd

De tijd van 40 jaar in dienst bij hetzelfde bedrijf is voorbij. Sterker nog, met de kieskeurigheid en het eisenpakket van de huidige generatie zal een nieuwe rekruut na enkele maanden van onvrede de eerstvolgende meeting op de maandagochtend al niet meer bijwonen. “Voor jou tien anderen”, zo zal de werknemer zijn werkgever mededelen. Het tij is in die zin gekeerd. De woorden zijn onveranderd.

Het gros van de werkgevers zal het angstig inzien. Met dat bewustzijn grijp je als organisatie echter wel de toekomst bij de hoorns. Je stelt jezelf de vraag; wat is er nodig om aantrekkelijk te blijven voor een veeleisende generatie? Een oplossing die zal zorgen voor geloofwaardigheid wat betreft hetgeen je als organisatie kan bieden, is de focus op de ervaring van je huidige, maar ook zeker je ex-werknemers, -klanten en -leveranciers. Zoals de reviews van een goed restaurant, AirBnB of product op bol.com ons vaak meer vertelt dan hetgeen de aanbieder deelt, zo delen ex-relaties een doorgaans breder perspectief van je organisatie.

Volledige transparantie

Je kunt je afvragen wat dit teweeg zal brengen bij organisaties. Een eerste stap zal het transparanter maken zijn van de informatie over je organisatie. Zowel datgeen dat intern als extern bekend is. Hoe zal het bijvoorbeeld zijn als bij een sollicitatie de werkgever referenties ophaalt bij ex-relaties om zo de werknemer te overtuigen van haar reputatie, in plaats van andersom?

Opnieuw, dit kan een angstig beeld zijn en voor veel organisaties een (te) grote drempel vormen. Echter, zo beschrijft Ricardo Semler, kan deze vorm van angst als krachtige drijfveer dienen voor organisaties om tot actie over te gaan. Experimenteren is hierin het toverwoord. Van het nagaan wat de prioriteiten voor werknemers vormen, hoe en waar ze willen werken, hoe hun compensatie er idealiter uitziet en wat voor rol zij weggelegd zien voor leiders, zijn een rijk aantal experimenten te destilleren. Het is een oproep om een dialoog aan te gaan met medewerkers over hoe zij de toekomst zien.

Toepasbaarheid van de Semco Style Principes

Volgens de filosofie van Semco Style vormen de ware drijfveren van mensen in toekomstige generaties de vier eerdere genoemde principes: vertrouwen, vrijheid, verantwoordelijkheid en transparantie. De combinatie van deze principes vormt tevens de basis van een goede samenwerking – een die innovatie, communicatie en eigenaarschap bevordert. Praktisch gezien geeft het mensen de tijd en ruimte om hun creativiteit en daarmee hun potentie te ontplooien. De rol van leiderschap in deze manier van werken zal gefocust zijn op het ondersteunen van deze gedachte bij ieder individu of team. Hoe leiders in hun positie zullen rollen? Volgens Ricardo Semler op basis van respect en admiratie voor hun persoonlijkheid, kennis, kunde en vermogen om mensen te verbinden.

Niet iedere leider, CEO of (middel)manager zal bereid zijn om zich naar deze karakteristieken te bewegen. Vaak vormt de ervaring van de jarenlange beklimming van de organisatorische ladder een belemmering om hun positie zomaar op te geven of zich aan te passen aan een manier van leidinggeven waarmee zij zich niet identificeren. Hetgeen wat toekomstbestendige organisaties zal karakteriseren is de aanwezigheid van leiders die zich er wel mee kunnen identificeren of hiertoe bereid zijn.

Semco Style in de toekomst

Met oog op de nabije toekomst en de manier waarop technologie daarin een centrale rol gaat spelen, beschreef het hosting duo samen met Ricardo Semler hoe voor Semco Style ook hier een rol is weggelegd. Met name de ontwikkelingen rondom de blockchain technologie en het recent ontpopte concept van de Metaverse komen naar voren als er over de nabije toekomst wordt gesproken. Dit zijn typische (organisatie) stromingen die gericht zijn op het democratiseren van organisaties. Het betreft niet alleen een gedecentraliseerde organisatievorm, maar ook de autonomie, transparantie en het wederzijds vertrouwen die hand in hand gaan in zo’n organisatievorm.

Zet nu de basisprincipes van zelforganisatie op een rijtje en je ziet een identiek lijstje aan begrippen ontstaan. Zo ontstaat de brug al gauw tussen enerzijds Semco Style en diens expertise in zelforganisatie en anderzijds de technologische ontwikkelingen en hun fundamenten. Hoe dit invulling zal krijgen in de toekomst is nog de vraag. Indien je de overeenkomsten op deze manier schetst, blijkt dat er kansen bestaan om elkaar in de toekomst tegen te komen.

Met een enorme lading aan ontwikkelingen die ons werkend bestaan op de dag van vandaag al beïnvloeden, is het de vraag hoe jouw organisatie tegen deze ontwikkelingen aankijkt. Hoe staat het met de bereidheid om hierin mee te bewegen? Hoeveel ruimte is er voor de visie van werknemers en de toekomstige generaties? Heeft je organisatie ook de mentaliteit om continu te experimenteren met deze visies? Het vormen essentiële vragen om je voor te bereiden op de wereld van morgen.

Voor Ricardo Semler en Semco Style vormt het beantwoorden van deze vragen de ingang naar het vinden van aansluiting met de 1% die de toekomstbestendige organisaties vormen. Zelf blijft Semler actief in het inspireren van organisaties om de synergie te ontplooien – iets wat hem al drijft sinds de tijd dat hij nog in staat was een paardenstaart te groeien.

Dit blog is geschreven door:

Op zoek naar meer inspiratie?

Het is onze missie om mensgerichte organisaties te bouwen. We doen dit onder andere door het aanbieden van trainingsprogramma’s en via consultancy.